گروه بین‌الملل مشرق - مدیران و صاحبان شرکت ها و صنایع نظامی آمریکا پیش بینی کردند که ظرف ماه های آینده شاهد دریافت درخواست هایی برای خرید ده ها هزار موشک و بمب و دیگر انواع سلاح های ساخت آمریکا از سوی کشورهای عربی باشند که با گروه تروریستی تکفیری «داعش» در حال مبارزه هستند و کشورهایی مانند عربستان سعودی و امارات متحده عربی و بحرین و قطر و اردن و مصر را در برخواهد گرفت تا انبارهای تسلیحاتی خود را که طی سال گذشته میلادی و در جریان مبارزه با داعش خالی شده، پُر کنند.
به موازات این اظهارات که وزارت دفاع آمریکا را مورد خطاب قرار داده بودند، شاهد انتشار گزارش سالیانه مرکز مطالعات بین المللی بودجه های نظامی استکهلم موسوم به «سیبری» هستیم که نشان می دهد، بودجه نظامی عربستان سعودی طی سال گذشته میلادی در منطقه خاورمیانه 5.2 درصد افزایش داشته و این کشور 196 میلیارد دلار را به خرید سلاح اختصاص داده، در حالی که بودجه نظامی جهان برای سومین سال متوالی کاهش را نشان می دهد.
آنچه در ادامه این گزارش می آید، نگاهی تفصیلی به مسابقه تسلیحاتی است که خاورمیانه را در می نوردد و اینکه این مسابقه تسلیحاتی چگونه موجب رشد و شکوفایی صنایع تسلیحاتی و نظامی آمریکایی و غربی شد.
عربستان سعودی: حائز رتبه چهارم خریدار تسلیحات نظامی در جهان
عربستان سعودی با صرف 80.8 میلیارد دلار فقط در سال گذشته میلادی، رتبه چهارمین کشور خریدار بزرگ تسلیحات نظامی در جهان را به خود اختصاص داد و این مبلغی است که تاکنون بودجه نظامی این کشور شاهد آن نبوده و موجب شده تا عربستان در لیست 15 کشور نظامی جهان، پس از آمریکا و چین و روسیه قرار گیرد.
مقایسه این رقم از بودجه نظامی عربستان سعودی در سال 2014 میلادی با سال پیش از آن نشان می دهد که این بودجه شاهد رشد 17 درصدی بوده و هنگامی که دلیل این افزایش بودجه را از مسئولان سعودی سوال می کنیم، آن را به شکل اساسی به رهبری ائتلاف سعودی ضد یمن نسبت می دهند که فرماندهی تجاوز به یمن را در قالب آنچه آن را عملیات «طوفان قاطع» نامیده برعهده دارد و طی آن عربستان اقدام به استفاده از جنگنده های اف 16 کرد که آنها را از شرکت آمریکایی «بوئینگ» خریداری کرده بود. صرف نظر از اینکه سعودی ها دارای روابط نزدیک و عمیق نظامی با کشورهای غربی از جمله آمریکا و انگلیس و فرانسه هستند و همین روابط نیازهای تسلیحاتی و نظامی آنها را از هر حیث تامین می کند.
مرکز مطالعات «استکهلم» در جدیدترین گزارش خود که آن را 16 مارس 2015 میلادی منتشر کرد، تاکید می کند که عربستان سعودی طی سال گذشته میلادی 45 فروند جنگنده از انگلیس، 38 فروند بالگرد نظامی از آمریکا، 4 فروند هواپیمای باربری از اسپانیا و 600 دستگاه زره پوش از کانادا تحویل گرفته است و بنابر اعلام نشریه «بیزنس اینسایدر» بودجه ارتش عربستان سعودی در سال 2014 میلادی بالغ بر 56.725 میلیارد دلار بود.
این درحالی است که عربستان سعودی در 20 آوریل جاری اولین بخش از کمک های نظامی خود به ارتش لبنان را به دولت این کشور تحویل داد که قرارداد خرید سلاح های فرانسوی به ارزش 3 میلیارد یورو است و 250 دستگاه نظامی و بالگردهایی از نوع «کوگار» و غیره را با هدف رویارویی و مقابله با چالش های امنیتی در لبنان شامل می شود.
امارات متحده عربی
کشور امارات متحده عربی در میان کشورهایی که بالاترین بودجه نظامی جهان را در اختیار داشتند، جایگاه چهاردهم را به خود اختصاص داد، به گونه ای که بودجه نظامی و تسلیحاتی این کشور بالغ بر 22.8 میلیارد بود که نسبت به بودجه سال 2006 میلادی این کشور، 3 برابر افزایش را نشان می دهد.
در این راستا انتظار می رود، امارات متحده قراردادی را با شرکت آمریکایی «ژنرال اتومیک» برای خرید ناوگانی از هواپیماهای بدون سرنشین – پهپاد – با هدف انجام ماموریت های تجسسی علیه کشورهای همجوار خویش امضا کند و در صورت امضا، این قرارداد اولین قرارداد صدور هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی به کشورهایی است که عضو پیمان آتلانتیک شمالی – ناتو – به شمار نمی آیند.
قطر
قطر نیز همچون دو کشور عربی فوق الذکر خریدهای تسلیحاتی و نظامی بسیاری داشته است، به گونه ای که طی سال گذشته میلادی قراردادی به ارزش 11 میلیارد دلار را با وزارت دفاع آمریکا – پنتاگون – امضا کرد که خرید بالگردهای هجومی از نوع آپاچی و خمپاره انداز و سیستم های پدافند هوایی از نوع پاتریوت را در بر می گرفت.
در حالی که برآورد شده، قطر برای این خریدهای تسلیحاتی و نظامی خود 23.9 میلیارد دلار هزینه کرده باشد، اطلاعات موثق به دست آمده تاکید می کند که این کشور در حال بررسی قرارداد کلان خرید جنگنده های اف 16 از شرکت آمریکایی بوئینگ است تا با جایگزین کردن آنها به جای جنگنده های فرانسوی «میراژ»، ناوگان هوایی خود را مدرنیزه و به روز کند.
افزایش خریدهای تسلیحاتی و نظامی در خاورمیانه
بررسی ها نشان می دهد که طی 10 سال اخیر بودجه نظامی و تسلیحاتی منطقه خاورمیانه افزایش 57 درصدی را نشان می دهد و آنچه به این افزایش کمک کرده، بالا رفتن قیمت جهانی نفت و افزایش درآمدهای حاصل از فروش نفت توسط کشورهای این منطقه بوده تا میزان بودجه اختصاص یافته به خریدهای تسلیحاتی و نظامی توسط کشورهای منطقه خاورمیانه در سال 2014 میلادی به 196 میلیارد دلار بالغ شود.
آمریکا
برعکس کشورهای عربی حوزه خلیج فارس بودجه نظامی آمریکا در سال 2014 میلادی نسبت به سال قبل از آن کاهش 6.5 درصدی و نسبت به سال 2010 میلادی که بالاترین بودجه نظامی را به خود اختصاص داده است، کاهش 20 درصدی را نشان می دهد که دلیل آن اتخاذ تدابیر ویژه نظامی برای کاهش بودجه توسط وزارت دفاع آمریکا و مقابله با کسری در بودجه عمومی دولت آمریکا بیان شده است.
براساس گزارش پایگاه اینترنتی آمریکایی «دیفنس نیوز»، از حیث صادرات تسلیحات نظامی، آمریکا جایگاه اول را در میان کشورهای جهان احراز می کند، به گونه ای که سلاح های آن به حدود یک صد کشور مختلف جهان صادر می شود و در این اواخر عربستان سعودی با کنار زدن هند، به مهمترین بازار این سلاح ها و خریدار آنها از آمریکا تبدیل شده است تا پس از آن و در رتبه دوم کشور امارات متحده عربی قرار گیرد.
همچنین طی سال گذشته میلادی حدود 47 درصد تسلیحات نظامی که وارد منطقه خاورمیانه شده اند، از آن کشور آمریکا، 12 درصد از آن روسیه و 10 درصد از آن انگلیس بوده است.
نیروی دریایی آمریکا
بنابر جدیدترین گزارش های منتشر شده، طی ماه های اخیر سهام شرکت های آمریکایی «لوکهید مارتین»، «رایتون ونورتوپ ژرمن» و «ژنرال دینامیک» شاهد رشد و افزایش قابل ملاحظه ای بوده است.
همچنین گروه کارخانجات لوکهید مارتین پس از شرکت «بوئینگ» که دفتر خود را در سال 2011 میلادی در دوحه افتتاح کرده بود، در این اواخر دفتری در پایتخت قطر افتتاح کرد.
افتتاح این دفتر در چارچوب برنامه افزایش فروش های تسلیحات نظامی شرکت لوکهید مارتین صورت گرفت، به نحوی که براساس توافقات صورت گرفته، قطر مکلف است، 30 درصد از خریدهای نظامی و تسلیحاتیش از این شرکت باشد تا بخشی از کسری بودجه وزارت دفاع آمریکا را جبران کند.
«مارلین هیوسن»، رئیس کمیته اجرایی شرکت لوکهید مارتین در این خصوص تصریح می کند: برای جبران کسری بودجه وزارت دفاع آمریکا، فعالیت های خود در خارج کشور را افزایش دهیم.
میزان مبادلات آمریکا با منطقه خاورمیانه
این حجم گسترده و بسیار تسلیحات نظامی تا زمانی راهی کشورهای عربی منطقه خاورمیانه خواهد شد که خطری برای موجودیت و امنیت رژیم صهیونیستی نداشته باشند، به گونه ای که در سال 2008 میلادی کنگره آمریکا قانونی تصویب کرد که به موجب آن فروش تسلیحات نظامی به کشورهای منطقه خاورمیانه تا زمانی که بر تفوق و برتری نظامی «اسرائیل» تاثیر منفی نگذارد، بلامانع است و مهمترین شرط فروش این تسلیحات نظامی حفظ برتری و تفوق کیفی نظامی «اسرائیل» در منطقه خاورمیانه است.
در این میان دولت اوباما برای فروش هرچه بیشتر تسلیحات نظامی خود به ترفند «ایران هراسی» روی آورد و از کشورهای عربی منطقه خواست تا توانمندی نیروهای نظامی خود را بهبود بخشند و قدرت آنها را افزایش دهند که این اقدام نیز نه تنها منافع مالی کلانی برای آمریکا داشت، در نهایت به سود امنیت رژیم صهیونیستی بود.
«آنتونی کردسمن»، پژوهشگر مرکز مطالعات استراتژیک بین الملل در این خصوص به این نکته اشاره می کند که کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در محاسبات استراتژیک «اسرائیل» تهدیدی برای تل آویو به شمار نمی آیند، بلکه برعکس موجب موازنه قوای منطقه ای در قبال ایران و به سود «اسرائیل» می شوند.
برآوردهای آینده
آمریکا بر این باور است که جنگ های نیابتی تا سال ها در منطقه خاورمیانه ادامه خواهد داشت و این موجب می شود تا کشورهای نفت خیز و ثروتمند منطقه بیش از پیش به خرید جنگنده های اف 35 روی بیاورند که نسل پنجم جنگنده های آمریکایی است که برنامه ریزی برای تولید آن در جریان است و نیروی هوایی آمریکا در اینده خود را به آن مجهز خواهد کرد و از جمله طرح های نظامی بسیار هزینه بر در جهان به شمار می آید و بازاریابی گسترده ای برای آن توسط آمریکا و البته در میان هم پیمانان اروپایی و آسیاییش صورت گرفته و در این راستا رژیم صهیونیستی قرارداد خرید 14 فروند از این جنگنده ها را امضا کرده است، اما به خاطر حفظ تفوق و برتری نظامی رژیم صهیونیستی در منطقه، فروش آن به کشورهای عربی خاورمیانه ممنوع شده است.
در این راستا تحلیلگران امور نظامی و کارشناسان امور منطقه تاکید می کنند که بحران ها و رقابت های مستمری که برای در دست گرفتن رهبری منطقه میان برخی از کشورهای آن مشاهده می شود، موجب افزایش بیش از پیش درخواست ها برای خرید تسلیحات نظامی پیشرفته و دستیابی به مدرن ترین و پیشرفته ترین تجهیزات نظامی در انواع مختلف آن می شود تا همه در چارچوب مسابقه خطرناک تسلیحاتی قرار گیرد که منطقه شاهد آن خواهد بود و موجب رسم مجدد نقشه کشورهای منطقه و ائتلاف ها و هم پیمانی های موجود در آن خواهد شد.
به موازات این اظهارات که وزارت دفاع آمریکا را مورد خطاب قرار داده بودند، شاهد انتشار گزارش سالیانه مرکز مطالعات بین المللی بودجه های نظامی استکهلم موسوم به «سیبری» هستیم که نشان می دهد، بودجه نظامی عربستان سعودی طی سال گذشته میلادی در منطقه خاورمیانه 5.2 درصد افزایش داشته و این کشور 196 میلیارد دلار را به خرید سلاح اختصاص داده، در حالی که بودجه نظامی جهان برای سومین سال متوالی کاهش را نشان می دهد.
آنچه در ادامه این گزارش می آید، نگاهی تفصیلی به مسابقه تسلیحاتی است که خاورمیانه را در می نوردد و اینکه این مسابقه تسلیحاتی چگونه موجب رشد و شکوفایی صنایع تسلیحاتی و نظامی آمریکایی و غربی شد.
عربستان سعودی: حائز رتبه چهارم خریدار تسلیحات نظامی در جهان
عربستان سعودی با صرف 80.8 میلیارد دلار فقط در سال گذشته میلادی، رتبه چهارمین کشور خریدار بزرگ تسلیحات نظامی در جهان را به خود اختصاص داد و این مبلغی است که تاکنون بودجه نظامی این کشور شاهد آن نبوده و موجب شده تا عربستان در لیست 15 کشور نظامی جهان، پس از آمریکا و چین و روسیه قرار گیرد.
مقایسه این رقم از بودجه نظامی عربستان سعودی در سال 2014 میلادی با سال پیش از آن نشان می دهد که این بودجه شاهد رشد 17 درصدی بوده و هنگامی که دلیل این افزایش بودجه را از مسئولان سعودی سوال می کنیم، آن را به شکل اساسی به رهبری ائتلاف سعودی ضد یمن نسبت می دهند که فرماندهی تجاوز به یمن را در قالب آنچه آن را عملیات «طوفان قاطع» نامیده برعهده دارد و طی آن عربستان اقدام به استفاده از جنگنده های اف 16 کرد که آنها را از شرکت آمریکایی «بوئینگ» خریداری کرده بود. صرف نظر از اینکه سعودی ها دارای روابط نزدیک و عمیق نظامی با کشورهای غربی از جمله آمریکا و انگلیس و فرانسه هستند و همین روابط نیازهای تسلیحاتی و نظامی آنها را از هر حیث تامین می کند.
مرکز مطالعات «استکهلم» در جدیدترین گزارش خود که آن را 16 مارس 2015 میلادی منتشر کرد، تاکید می کند که عربستان سعودی طی سال گذشته میلادی 45 فروند جنگنده از انگلیس، 38 فروند بالگرد نظامی از آمریکا، 4 فروند هواپیمای باربری از اسپانیا و 600 دستگاه زره پوش از کانادا تحویل گرفته است و بنابر اعلام نشریه «بیزنس اینسایدر» بودجه ارتش عربستان سعودی در سال 2014 میلادی بالغ بر 56.725 میلیارد دلار بود.
این درحالی است که عربستان سعودی در 20 آوریل جاری اولین بخش از کمک های نظامی خود به ارتش لبنان را به دولت این کشور تحویل داد که قرارداد خرید سلاح های فرانسوی به ارزش 3 میلیارد یورو است و 250 دستگاه نظامی و بالگردهایی از نوع «کوگار» و غیره را با هدف رویارویی و مقابله با چالش های امنیتی در لبنان شامل می شود.
امارات متحده عربی
کشور امارات متحده عربی در میان کشورهایی که بالاترین بودجه نظامی جهان را در اختیار داشتند، جایگاه چهاردهم را به خود اختصاص داد، به گونه ای که بودجه نظامی و تسلیحاتی این کشور بالغ بر 22.8 میلیارد بود که نسبت به بودجه سال 2006 میلادی این کشور، 3 برابر افزایش را نشان می دهد.
در این راستا انتظار می رود، امارات متحده قراردادی را با شرکت آمریکایی «ژنرال اتومیک» برای خرید ناوگانی از هواپیماهای بدون سرنشین – پهپاد – با هدف انجام ماموریت های تجسسی علیه کشورهای همجوار خویش امضا کند و در صورت امضا، این قرارداد اولین قرارداد صدور هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی به کشورهایی است که عضو پیمان آتلانتیک شمالی – ناتو – به شمار نمی آیند.
قطر
قطر نیز همچون دو کشور عربی فوق الذکر خریدهای تسلیحاتی و نظامی بسیاری داشته است، به گونه ای که طی سال گذشته میلادی قراردادی به ارزش 11 میلیارد دلار را با وزارت دفاع آمریکا – پنتاگون – امضا کرد که خرید بالگردهای هجومی از نوع آپاچی و خمپاره انداز و سیستم های پدافند هوایی از نوع پاتریوت را در بر می گرفت.
در حالی که برآورد شده، قطر برای این خریدهای تسلیحاتی و نظامی خود 23.9 میلیارد دلار هزینه کرده باشد، اطلاعات موثق به دست آمده تاکید می کند که این کشور در حال بررسی قرارداد کلان خرید جنگنده های اف 16 از شرکت آمریکایی بوئینگ است تا با جایگزین کردن آنها به جای جنگنده های فرانسوی «میراژ»، ناوگان هوایی خود را مدرنیزه و به روز کند.
افزایش خریدهای تسلیحاتی و نظامی در خاورمیانه
بررسی ها نشان می دهد که طی 10 سال اخیر بودجه نظامی و تسلیحاتی منطقه خاورمیانه افزایش 57 درصدی را نشان می دهد و آنچه به این افزایش کمک کرده، بالا رفتن قیمت جهانی نفت و افزایش درآمدهای حاصل از فروش نفت توسط کشورهای این منطقه بوده تا میزان بودجه اختصاص یافته به خریدهای تسلیحاتی و نظامی توسط کشورهای منطقه خاورمیانه در سال 2014 میلادی به 196 میلیارد دلار بالغ شود.
آمریکا
برعکس کشورهای عربی حوزه خلیج فارس بودجه نظامی آمریکا در سال 2014 میلادی نسبت به سال قبل از آن کاهش 6.5 درصدی و نسبت به سال 2010 میلادی که بالاترین بودجه نظامی را به خود اختصاص داده است، کاهش 20 درصدی را نشان می دهد که دلیل آن اتخاذ تدابیر ویژه نظامی برای کاهش بودجه توسط وزارت دفاع آمریکا و مقابله با کسری در بودجه عمومی دولت آمریکا بیان شده است.
براساس گزارش پایگاه اینترنتی آمریکایی «دیفنس نیوز»، از حیث صادرات تسلیحات نظامی، آمریکا جایگاه اول را در میان کشورهای جهان احراز می کند، به گونه ای که سلاح های آن به حدود یک صد کشور مختلف جهان صادر می شود و در این اواخر عربستان سعودی با کنار زدن هند، به مهمترین بازار این سلاح ها و خریدار آنها از آمریکا تبدیل شده است تا پس از آن و در رتبه دوم کشور امارات متحده عربی قرار گیرد.
همچنین طی سال گذشته میلادی حدود 47 درصد تسلیحات نظامی که وارد منطقه خاورمیانه شده اند، از آن کشور آمریکا، 12 درصد از آن روسیه و 10 درصد از آن انگلیس بوده است.
نیروی دریایی آمریکا
بنابر جدیدترین گزارش های منتشر شده، طی ماه های اخیر سهام شرکت های آمریکایی «لوکهید مارتین»، «رایتون ونورتوپ ژرمن» و «ژنرال دینامیک» شاهد رشد و افزایش قابل ملاحظه ای بوده است.
همچنین گروه کارخانجات لوکهید مارتین پس از شرکت «بوئینگ» که دفتر خود را در سال 2011 میلادی در دوحه افتتاح کرده بود، در این اواخر دفتری در پایتخت قطر افتتاح کرد.
افتتاح این دفتر در چارچوب برنامه افزایش فروش های تسلیحات نظامی شرکت لوکهید مارتین صورت گرفت، به نحوی که براساس توافقات صورت گرفته، قطر مکلف است، 30 درصد از خریدهای نظامی و تسلیحاتیش از این شرکت باشد تا بخشی از کسری بودجه وزارت دفاع آمریکا را جبران کند.
«مارلین هیوسن»، رئیس کمیته اجرایی شرکت لوکهید مارتین در این خصوص تصریح می کند: برای جبران کسری بودجه وزارت دفاع آمریکا، فعالیت های خود در خارج کشور را افزایش دهیم.
میزان مبادلات آمریکا با منطقه خاورمیانه
این حجم گسترده و بسیار تسلیحات نظامی تا زمانی راهی کشورهای عربی منطقه خاورمیانه خواهد شد که خطری برای موجودیت و امنیت رژیم صهیونیستی نداشته باشند، به گونه ای که در سال 2008 میلادی کنگره آمریکا قانونی تصویب کرد که به موجب آن فروش تسلیحات نظامی به کشورهای منطقه خاورمیانه تا زمانی که بر تفوق و برتری نظامی «اسرائیل» تاثیر منفی نگذارد، بلامانع است و مهمترین شرط فروش این تسلیحات نظامی حفظ برتری و تفوق کیفی نظامی «اسرائیل» در منطقه خاورمیانه است.
در این میان دولت اوباما برای فروش هرچه بیشتر تسلیحات نظامی خود به ترفند «ایران هراسی» روی آورد و از کشورهای عربی منطقه خواست تا توانمندی نیروهای نظامی خود را بهبود بخشند و قدرت آنها را افزایش دهند که این اقدام نیز نه تنها منافع مالی کلانی برای آمریکا داشت، در نهایت به سود امنیت رژیم صهیونیستی بود.
«آنتونی کردسمن»، پژوهشگر مرکز مطالعات استراتژیک بین الملل در این خصوص به این نکته اشاره می کند که کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در محاسبات استراتژیک «اسرائیل» تهدیدی برای تل آویو به شمار نمی آیند، بلکه برعکس موجب موازنه قوای منطقه ای در قبال ایران و به سود «اسرائیل» می شوند.
آمریکا بر این باور است که جنگ های نیابتی تا سال ها در منطقه خاورمیانه ادامه خواهد داشت و این موجب می شود تا کشورهای نفت خیز و ثروتمند منطقه بیش از پیش به خرید جنگنده های اف 35 روی بیاورند که نسل پنجم جنگنده های آمریکایی است که برنامه ریزی برای تولید آن در جریان است و نیروی هوایی آمریکا در اینده خود را به آن مجهز خواهد کرد و از جمله طرح های نظامی بسیار هزینه بر در جهان به شمار می آید و بازاریابی گسترده ای برای آن توسط آمریکا و البته در میان هم پیمانان اروپایی و آسیاییش صورت گرفته و در این راستا رژیم صهیونیستی قرارداد خرید 14 فروند از این جنگنده ها را امضا کرده است، اما به خاطر حفظ تفوق و برتری نظامی رژیم صهیونیستی در منطقه، فروش آن به کشورهای عربی خاورمیانه ممنوع شده است.
در این راستا تحلیلگران امور نظامی و کارشناسان امور منطقه تاکید می کنند که بحران ها و رقابت های مستمری که برای در دست گرفتن رهبری منطقه میان برخی از کشورهای آن مشاهده می شود، موجب افزایش بیش از پیش درخواست ها برای خرید تسلیحات نظامی پیشرفته و دستیابی به مدرن ترین و پیشرفته ترین تجهیزات نظامی در انواع مختلف آن می شود تا همه در چارچوب مسابقه خطرناک تسلیحاتی قرار گیرد که منطقه شاهد آن خواهد بود و موجب رسم مجدد نقشه کشورهای منطقه و ائتلاف ها و هم پیمانی های موجود در آن خواهد شد.
